Cytologia, znana również jako badanie cytologiczne, to kluczowe narzędzie w profilaktyce raka szyjki macicy. Pozwala na wczesne wykrycie nieprawidłowych komórek, co zwiększa szanse na skuteczne leczenie. W tym artykule omówimy, co się bada w cytologii , jak przebiega procedura oraz jakie są jej znaczenie i interpretacja wyników.
Spis treści
Co to jest cytologia?
Cytologia to badanie polegające na mikroskopowej ocenie komórek pobranych z szyjki macicy. Jest to podstawowe badanie przesiewowe w kierunku raka szyjki macicy, umożliwiające wykrycie zmian przedrakowych oraz wczesnych stadiów nowotworu. Regularne wykonywanie cytologii pozwala na wczesne wykrycie nieprawidłowości i podjęcie odpowiedniego leczenia.
Jak przebiega badanie cytologiczne?
Badanie cytologiczne jest procedurą prostą i zazwyczaj bezbolesną. Podczas wizyty ginekologicznej lekarz lub położna wprowadza wziernik do pochwy, aby uwidocznić szyjkę macicy. Następnie za pomocą specjalnej jednorazowej szczoteczki pobiera komórki z powierzchni i kanału szyjki macicy. Pobrany materiał jest nanoszony na szkiełko mikroskopowe lub umieszczany w specjalnym płynie (cytologia na podłożu płynnym) i przekazywany do laboratorium w celu analizy mikroskopowej.
Co się bada w cytologii
Badanie cytologiczne pozwala na:
- Wykrycie zmian przedrakowych i rakowych: Identyfikacja nieprawidłowych komórek może wskazywać na obecność zmian przedrakowych lub raka szyjki macicy.
- Ocena infekcji wirusem HPV: Cytologia może wykryć zmiany komórkowe spowodowane zakażeniem wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), który jest głównym czynnikiem ryzyka rozwoju raka szyjki macicy.
- Diagnostyka stanów zapalnych: Badanie może ujawnić obecność stanów zapalnych w obrębie szyjki macicy, co może wymagać dalszej diagnostyki i leczenia.
Rodzaje cytologii
Wyróżniamy dwa główne rodzaje badań cytologicznych:
- Cytologia konwencjonalna: Pobrany materiał jest nanoszony na szkiełko mikroskopowe i utrwalany. Jest to tradycyjna metoda, szeroko stosowana w profilaktyce raka szyjki macicy.
- Cytologia na podłożu płynnym (LBC): Pobrane komórki są umieszczane w specjalnym płynie, co pozwala na dokładniejsze oczyszczenie próbki z niepożądanych elementów (np. śluzu, krwinek czerwonych) i może zwiększyć czułość badania.
Jak interpretować wyniki cytologii?
Wiemy już co się bada w cytologii, warto wiedzieć natomiast, że wyniki badania cytologicznego są klasyfikowane według systemu Bethesda, który opisuje rodzaj i stopień nieprawidłowości komórkowych:
- ASC-US: Atypowe komórki nabłonka płaskiego o nieokreślonym znaczeniu.
- LSIL: Zmiany śródnabłonkowe niskiego stopnia, często związane z infekcją HPV.
- HSIL: Zmiany śródnabłonkowe wysokiego stopnia, mogące wskazywać na większe ryzyko rozwoju raka.
- AGC: Atypowe komórki gruczołowe, wymagające dalszej diagnostyki.
W przypadku nieprawidłowego wyniku lekarz może zalecić dodatkowe badania, takie jak kolposkopia czy testy na obecność HPV, w celu dokładniejszej oceny stanu szyjki macicy.
Jak przygotować się do badania cytologicznego?
Aby wynik badania był jak najbardziej wiarygodny, warto przestrzegać kilku zaleceń:
- Unikaj współżycia seksualnego przez 24-48 godzin przed badaniem.
- Nie stosuj leków dopochwowych ani tamponów na 48 godzin przed badaniem.
- Najlepiej zgłosić się na badanie między 10. a 20. dniem cyklu miesiączkowego, unikając okresu menstruacji.
Dlaczego regularne badania cytologiczne są ważne?
Regularne wykonywanie cytologii pozwala na wczesne wykrycie zmian przedrakowych i raka szyjki macicy, co znacząco zwiększa szanse na skuteczne leczenie. Programy profilaktyczne, takie jak “Profilaktyka raka szyjki macicy”, oferują bezpłatne badania dla kobiet w określonych grupach wiekowych, co ma na celu zmniejszenie zachorowalności i śmiertelności z powodu tego nowotworu.
Wymaz cytologiczny (Pap test) wykazujący zmiany zapalne związane z wirusem HPV. Rak szyjki macicy. Rak płaskonabłonkowy (SCC).
Kiedy należy rozpocząć badania cytologiczne i jak często je powtarzać?
Zaleca się, aby kobiety rozpoczęły badania cytologiczne w wieku 25 lat lub wcześniej, jeśli rozpoczęły życie seksualne przed tym wiekiem. W ML Femina oferujemy kompleksową opiekę ginekologiczną, w tym różnorodne badania cytologiczne dostosowane do indywidualnych potrzeb naszych pacjentek.
Rodzaje badań cytologicznych w ML Femina
Cytologia konwencjonalna
Tradycyjna metoda polegająca na pobraniu komórek z szyjki macicy i naniesieniu ich na szkiełko mikroskopowe. Pozwala na ocenę stanu nabłonka i wykrycie ewentualnych nieprawidłowości.
Cytologia na podłożu płynnym (LBC)
Nowoczesna technika, w której pobrane komórki są umieszczane w specjalnym płynie. Zapewnia to lepszą jakość próbki i zwiększa czułość badania, umożliwiając dokładniejsze wykrycie zmian przednowotworowych.
Testy HPV
W ramach profilaktyki raka szyjki macicy oferujemy również testy na obecność wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV), który jest głównym czynnikiem ryzyka rozwoju tego nowotworu. Dzięki połączeniu cytologii z testem HPV możemy precyzyjniej ocenić ryzyko i zaplanować odpowiednie działania profilaktyczne.
Regularne badania cytologiczne są kluczowe dla wczesnego wykrywania zmian przedrakowych i raka szyjki macicy. W ML Femina zapewniamy profesjonalną opiekę i doradztwo w zakresie profilaktyki zdrowia kobiecego.
Zapraszamy do skorzystania z naszych usług i umówienia się na wizytę w dogodnym terminie.